Του Ηλία Π. Παπαγεωργιάδη*
Το επιχειρείν χρειάζεται ηρεμία, όχι συνεχείς, σχεδόν καθημερινές αλλαγές των κανόνων του
Αν κάποιος θελήσει να περιγράψει σε έναν ξένο με αντικειμενικό τρόπο την καθημερινότητα του επιχειρείν για έναν μικρομεσαίο στην Ελλάδα, δεν θα σταθεί στην υψηλή φορολογία, ή τα δρακόντια μέτρα που έχουν επιβληθεί σε όσους θέλουν να παράξουν πλούτο στη χώρα μας. Αρκεί μία και μόνο φράση: «Όλα αλλάζουν συνέχεια και κάθε εβδομάδα πρέπει να μιλάς με τον λογιστή σου».
Αυτή η φράση για κάποιον πχ στη Ρουμανία, που μιλάει με τον λογιστή του μία φορά το τρίμηνο ακούγεται παράλογη. Το ίδιο συμβαίνει και σε πολλές άλλες χώρες, όπου ανεξάρτητα από τη μικρή ή μεγάλη φορολογία, η κατάσταση είναι σταθερή και μπορεί κάποιος να δουλέψει ξέροντας τι τον περιμένει. Κάτι αδύνατο στην Ελλάδα…
Μιλώντας κάθε χρόνο με εκατοντάδες μικρομεσαίους και δεκάδες λογιστές στην Ελλάδα, επίτρεψέ μου να σου πω ποιο είναι το μεγάλο τους πρόβλημα, όπως το συζητάνε μεταξύ τους.
2010 – 2025. Η φορολογία αυξήθηκε, μεταρρυθμίσεις στο κράτος δεν έγιναν
Η κυβέρνηση φέτος ανακοίνωσε ότι πέτυχε υπερ-πλεόνασμα στα έσοδα, αυξάνοντάς τα περίπου 10 μονάδες του ΑΕΠ πάνω από τα επίπεδα του 2010. Τότε είχαμε ΑΕΠ 240 δις, περίπου το ίδιο είχαμε και πέρσι = πήρε από την αγορά + 24 δις Ευρώ και έφτασε στον Ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Έτσι λοιπόν ο πολύπαθος ιδιωτικός τομέας πληρώνει κατ’ έτος +24 δις περισσότερα από όσα πλήρωνε πριν 15 χρόνια, όταν είχε να μοιραστεί περίπου τον ίδιο πλούτο. Τι παίρνει πίσω για αυτά τα 24 δις που καταβάλλει επιπλέον; Αυτά που παίρνουν και όλοι οι υπόλοιποι πολίτες: Με εξαίρεση το άλμα που έγινε στην ψηφιακή μετάβαση, δεν υπάρχει κάποια σαφής βελτίωση στην καθημερινότητα των πολιτών. Η Παιδεία είναι δωρεάν, αλλά οι γονείς πληρώνουν φροντιστήρια και ιδιαίτερα, στον ιδιωτικό τομέα καταφεύγουν εκατοντάδες χιλιάδες ασθενείς για θέματα υγείας και όλα τα άλλα που γνωρίζουμε, μαζί με ένα μόνιμο άγχος, πως κάθε μέρα μπορεί να αλλάξει και πάλι κάτι, απρόσμενα.
Αποτέλεσμα: Ενώ το ΑΕΠ είναι ίδιο, σήμερα εισπράττονται πολλά περισσότερα χρήματα, την ώρα που η «πίτα» έγινε πολύ μικρότερη, με τους μικρομεσαίους να υποχωρούν έναντι των μεγαλύτερων «παικτών».
Είναι όλα αυτά το μεγαλύτερο πρόβλημα για τους Έλληνες μικρομεσαίους; Όχι, η πλειοψηφία τους τα έχει αποδεχθεί και προσπαθεί να δημιουργήσει και υπό αυτές τις συνθήκες. Άλλο είναι το νο.1 πρόβλημά τους…
«Δεν μας αφήνουν σε ησυχία! Αλλάζουν όλα, συνέχεια»
Από το 2020 οι μικρομεσαίοι στην Ελλάδα ζουν μέσα σε μία μόνιμη κατάσταση συναγερμού… Εκεί που ανάσαναν από τα capital controls ήρθε ο κορωνοϊός. Μετά η ραγδαία αύξηση του κόστους μεταφοράς προϊόντων, ο πόλεμος στην Ουκρανία, οι τεράστιες αυξήσεις στο ρεύμα, τις πρώτες ύλες και κάθε άλλη παράμετρο του κόστους της δουλειάς τους, ταυτόχρονα με την έλλειψη προσωπικού (όχι μόνο στον τουρισμό), την αύξηση των ενοικίων και πολλά άλλα.
Ένας άνθρωπος μπορεί να διοικήσει την επιχείρησή του σε συνθήκες κρίσης για ένα Χ χρονικό διάστημα. Όταν ο «πανικός» γίνεται μόνιμος, τότε πλέον αρχίζουν να δημιουργούνται τεράστια προβλήματα στον «οργανισμό» της επιχείρησης…
Όμως ούτε και όλα αυτά είναι το μεγαλύτερο ζήτημα! Ρώτησε 20 ανθρώπους του επιχειρείν (και τους λογιστές τους) για να σου πουν ότι το πρώτο τους πρόβλημα είναι άλλο: «Δεν μας αφήνουν σε ησυχία! Συνέχεια αλλάζουν τα δεδομένα, με νέες διαδικασίες, νέα χαρτιά, νέες αλλαγές, νέες υποχρεώσεις και νέες ευθύνες» λένε και αναφέρονται στο κράτος και τις ατελείωτες αλλαγές που προωθούνται την τελευταία πενταετία. «Πάντα είχαμε πρόβλημα με τις «ιδέες» των πολιτικών, που για να μας «βοηθήσουν» μας έκαναν τη ζωή δύσκολη, όμως πλέον έχουμε φτάσει στα όριά μας! Κάθε τρίμηνο σχεδόν μπαίνει σε εφαρμογή και κάτι καινούριο, πάντα υπό ασφυκτικές προθεσμίες, πάντα με καθυστερήσεις από το κράτος και πάντα με εξοντωτικές ποινές!» σου λένε. «Ουσιαστικά χρειαζόμαστε έναν άνθρωπο για να ασχολείται με όλα τα γραφειοκρατικά και να προλάβει το λάθος».
Αν ρωτήσεις τους λογιστές τους, η κατάσταση είναι ακόμη χειρότερη: «Δεν ξέρουμε πια τι να πρωτοκάνουμε και τι να αφήσουμε για πιο μετά» σου απαντούν οι περισσότεροι. Δεν έχουν καταλάβει και αυτοί πως είτε θα πάνε σε μεγαλύτερα σχήματα, είτε θα δυσκολευθούν να τα βγάλουν πέρα με τον όγκο της δουλειάς, είτε θα αυξήσουν πολύ το κόστος των υπηρεσιών τους, για να μπορέσουν να στηριίξουν ουσιαστικά τους πελάτες τους. «Θα μπορούν όμως να το πληρώσουν;» σου απαντάνε και έχουν δίκιο σε κάποιες πόλεις…
Είχα προβλέψει από νωρίς πως πχ η ψηφιακή κάρτα εργασίας θα επιφέρει μεγάλες αλλαγές και δυσκολίες. Εφαρμόζεται τη χρονιά που το έλλειμμα προσωπικού στον τουρισμό μας είναι δραματικό (κάποιες φορές και με ευθύνη των εργοδοτών). Οι άνθρωποι του κλάδου να λένε ότι το κράτος έχει κωλλυσιεργήσει σε θέματα έκδοσης βίζας για να έρθουν νόμιμοι μετανάστες να εργαστούν.
Έλλειψη προσωπικού + κωλλυσιεργία του κράτους = τεράστιο πρόβλημα.
Βάλε πάνω σε αυτό και την Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας = τρέλα…
Βιοτεχνία: Όλα αυτά Χ 3…
Ό,τι σου περιέγραψα παραπάνω είναι 3 φορές χειρότερο για τις βιοτεχνίες του τόπου μας, όπως και για τις γεωργικές και κτηνοτροφικές μονάδες. Μιλάμε για πρωτογενή και δευτερογενή τομέα κλπ, όμως στην πράξη η γραφειοκρατία αυξάνεται, οι «υποχρεώσεις προσαρμογής» είναι ασταμάτητες, τα κόστη στα ύψη και καθημερινά οι προκλήσεις μεγαλώνουν.
Οι μισοί από τους βιοτέχνες μας έχουν γίνει… στωικοί φιλόσοφοι για να επιβιώσουν.
ΥΓ. Εδώ να σημειώσουμε πως ένα τμήμα των προβλημάτων των βιοτεχνών μας προέρχεται από τις αλλεπάλληλες Ευρωπαϊκές οδηγίες που τους αλλάζουν και αυτές τα δεδομένα.
«Μπορούν να μην κάνουν τίποτε άλλο για 5 χρόνια;»
Όταν ένας μικρομεσαίος νιώσει πως δεν κινδυνεύει / δεν βρίσκεται κάποιος πολιτικός στην παρέα και πρέπει να φυλαχθεί, αφού περιγράψει μία κατάσταση αντίστοιχη με όλα τα παραπάνω συνήθως καταλήγει στο εξής συμπερασμα:
«Ηλία, δεν θέλουμε λεφτά, δεν μας πειράζει που είναι υψηλοί οι φόροι και μας πνίγουν, ούτε που εισπράττουν φόρους από εμάς και δεν μας επιστρέφουν σχεδόν τίποτε, τα έχουμε συνηθίσει αυτά. Ένα πράγμα θέλουμε όλοι μας: Να σταματήσουν να αλλάζουν τα δεδομένα για 5 χρόνια, να μην κάνουν τίποτε, ρε αδερφέ!
Ψηφιακή κάρτα εργασίας θέλεις; Μάλιστα. Βάλτην και άστην χωρίς αλλαγές!
Δρακόντια μέτρα κατά της φοροδιαφυγής θέλεις; Τέλεια, πες τα μας όλα και για 5 – 10 χρόνια μην αλλάξεις τίποτε, ούτε γράμμα!
«Θέλεις να απλοποιήσεις τις αδειοδοτήσεις και τις κάνεις πιο δύσκολες; Να μας τρελάνεις στις υποχρεώσεις συμμόρφωσης; Μπράβο, δώσε μας τι θέλεις να κάνουμε και άσε μας στην ησυχία μας μετά!
«Σκέφτεσαι τι άλλο να βελτιώσεις για να μας σώσεις; Μην κουράζεσαι, δεν θέλουμε να σωθούμε! Άσε μας «μη σωσμένους» για 5 χρόνια και λύσε άλλα επίσης μεγάλα θέματα, έχει πολλά η Ελλάδα!»
– «Ηλία, αν οι πολιτικοί δεν κάνουν κάτι, πώς θα εκλεγούν μετά;» μπορεί να σκεφθείς, όμως ισχύει το ακριβώς αντίθετο! Αν ένας πολιτικός καταλάβει ότι αυτοί που δημιουργούν και παράγουν πλούτο θέλουν ηρεμία, προσφέροντάς τη θα γίνει ο εκλεκτός τους!
Οι φόροι συλλέγονται, τάξη μπήκε πλέον = αφήστε τους μικρομεσαίους να ανασάνουν
Πριν από πολλά χρόνια ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ Ronald Reagan είχε πει την περίφημη έκφραση: «Οι πιο τρομακτικές λέξεις που μπορείς να ακούσεις είναι «είμαι από την κυβέρνηση και είμαι εδώ για να βοηθήσω».
Μπορεί η Ελλάδα να μην έχει βελτιωθεί στην ουσία της σε σχέση με το 2010, όμως οι φόροι πλέον (υπερ-μαζεύονται) και δεκάδες θέματα εργασίας κλπ έχουν ρυθμιστεί. Ας αφήσουμε τους μικρομεσαίος να παλέψουν σε αυτό το δύσκολο περιβάλλον, κάτι από μόνο του πολύ σκληρό και με λίγες πιθανότητες επιτυχίας. Ας τους δώσουμε όμως την ευκαιρία να νιώσουν πώς είναι η ζωή όταν ξέρεις τι ισχύει και δεν φοβάσαι ότι αύριο θα αλλάξει!
Αυτή η κυβέρνηση (όπως και όλες οι προηγούμενες) στελεχώνεται από πρόσωπα καλών προθέσεων, συχνά ικανότατα, όμως ως επί το πλείστον εντελώς μακριά από τον πραγματικό κόσμο του επιχειρείν στην Ελλάδα σήμερα. Ακριβώς το ίδιο ισχύει και για όλα τα υπόλοιπα κόμματα, σπάνια συναντάει κάποιος ανθρώπους με καλή εικόνα του επιχειρείν (ή της αγοράς ακινήτων κλπ).
Ας μεταφέρει λοιπόν κάποιος στους πολιτικούς όλων των κομμάτων ότι οι μικρομεσαίοι μας δεν θέλουν άλλα μέτρα και νόμους «για το καλό τους». Θα εκτιμήσουν πραγματικά όποιον/όποιους τους αφήσουν στην ησυχία τους, να τα βγάλουν πέρα με τη σημερινή κατάσταση! Οι σαρωτικοί έλεγχοι και τα άπειρα κρυφά και φανερά προβλήματα είναι αρκετά για κάποιον άνθρωπο του επιχειρείν, δεν είναι ανάγκη να προσθέτουμε καθημερινά και νέες «εκπλήξεις»!
Και αν τους είναι πολλά τα 5 χρόνια και δεν αντέχουν, ας ξεκινήσουν με έναν χρόνο χωρίς αλλαγές! Η διαφορά που θα δουν θα είναι τεράστια, όπως και η αύξηση της εκλογικής τους επιρροής στην κοινωνία!
ΥΓ. Στις 29 Μαίου θα πραγματοποιήσω την παρουσίαση του βιβλίου μου για το επιχειρείν με τίτλο «Το Πρώτο Βήμα» στην Αθήνα, στο Μέγαρο της ΕΣΗΕΑ (Ακαδημίας 20, Σύνταγμα) στις 19.00. Σε περιμένω + αν θέλεις και δύο δώρα γνώσης κλείσε τη θέση σου εδώ!
Εσύ τι γνώμη έχεις;
Και μην ξεχνάς: Μαζί είμαστε πιο δυνατοί!
Ηλίας
ΥΓ. Τις προβλέψεις μου για το δεύτερο μισό της χρονιάς θα τις παρουσιάσω στο 3ωρο live webinar που διοργανώνω στις 11 Ιουνίου με τίτλο «Ακίνητα 2025. Checkpoint».
(* Ο Ηλίας Π. Παπαγεωργιάδης διευθύνει τον όμιλο εταιρειών MORE, στην Ελλάδα είναι επενδυτής και αναλυτής της αγοράς ακινήτων και ταυτόχρονα συμβουλεύει 300+ επενδυτές και μικρομεσαίους επιχειρηματίες στην Ελλάδα, την Κύπρο και τη Ρουμανία).
